Małżeństwo za granicą – rozwód
Coraz więcej polskich obywateli wyjeżdża za granicę i tam znajduje się ich stałe miejsce pobytu. W poniższym wpisie pokazuję z jakimi problemami muszą się zmierzyć polscy obywatele jeżeli zdecydują się na zakończenie małżeństwa i wniesienie sprawy o rozwód, a przebywają za granicą.
Do jakiego sądu wnieść pozew o rozwód jeżeli przebywam za granicą?
Jeżeli obywatele tego samego kraju mieszkają na stałe w innym państwie właściwym do rozpoznania sprawy o rozwód może być sąd kraju, którego są obywatelami. Zatem małżonkowie będący obywatelami polskimi mogą wnieść pozew o rozwód do sądu polskiego.
Jaki sąd jest właściwy?
Zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego właściwym rzeczowo w sprawie o rozwód jest sąd okręgowy. Pytanie jednak powstaje, do którego sądu okręgowego wnieść pozew jeżeli małżonkowie będący obywatelami polskimi przebywają za granicą? Zasadą jest, że pozew o rozwód wnosi do sądu właściwego, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie wspólne miejsce zamieszkania jeżeli choć jedno z nich ma wciąż tam miejsce stałego pobytu. Problem pojawia się jeżeli jeden lub oboje z małżonków nie mają już w Polsce miejsca stałego pobytu, bo wyjechali za granicę.
Co mówią przepisy o właściwości sądu rozwodowego?
Według art. 41 kpc, powództwo ze stosunku małżeństwa wytacza się wyłącznie przed sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. Z braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeżeli i tej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania powoda. Z kolei zgodnie z art. 45 kpc jeżeli nie można w świetle okoliczności sprawy ustalić właściwości miejscowej, Sąd Najwyższy oznaczy sąd, przed który należy wytoczyć powództwo. O ustalenie właściwości do Sądu Najwyższego występuje sąd, do którego wpłynął pozew o rozwód.
Przykładowe stany faktyczne
- Po ślubie jeden z małżonków wyjechał za granicę i tam jest jego stałe miejsce pobytu. W takim wypadku nie ma wątpliwości. Ponieważ jeden z małżonków dalej przebywa w kraju właściwym będzie sąd w okręgu ostatniego wspólnego przebywania małżonków.
- Małżeństwo polskie zawarte za granicą. Po rozstaniu jedno z nich wróciło do kraju. Właściwym miejscowo może być sąd okręgowy w Polsce, w okręgu którego małżonek przebywa.
- Małżonkowie polscy na stałe przebywają za granicą. Chcą się rozwieźć przed sądem polskim mimo, że żadne z nich w kraju już nie mieszka. Należy wnieść sprawę do sądu polskiego, a w pozwie zawrzeć wniosek o wyznaczenie przez Sąd Najwyższy sądu właściwego. Wskazanym jest także określenie jaki naszym zdaniem sąd to być powinien i to uzasadnić. Przykładowo jeżeli chcemy, aby to był sąd okręgowy w naszej rodzinnej miejscowości należy wskazać i uzasadnić, aby Sąd Najwyższy wyznaczył ten sąd. Sąd Najwyższy nie jest co prawda związany takim wnioskiem, ale często uwzględnia uwagi stron wnoszących pozew o rozwód w zakresie właściwości sądu.
Wskazanym jest kontakt z adwokatem w celu wyjaśnienia wszelkich wątpliwości związanych z rozwodem i przeprowadzenia postępowania rozwodowego mimo przebywania na stałe poza granicami kraju.
Skontaktuj się z kancelarią – Adwokat Andrzej Srocki
Adwokat specjalizujący się w sprawach karnych i rozwodowych w Warszawie